Güncelleme Tarihi:
Sonuçlarla ilgili ilk resmi açıklama referandum komisyonu başkanı Mihaylo Malişev'den geldi.
AFP'nin haberine göre, Manişev oylamaya katılanların yüzde 95.5'inin Rusya'yla birleşmesi, yüzde 3.5'unun ise daha geniş haklarla Ukrayna'ya bağlı kalınması yönünde oy verdiğini söyledi. Malişev, oyların yüzde birininse geçersiz olduğunu belirtti.
Rus devletine bağlı RIA Novosti haber ajansı daha önce, sandık çıkış anketlerine göre, Kırım'ın Rusya'ya katılmasına 'evet' diyenlerin oranının yüzde 93 olduğunu duyurmuştu.
Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde düzenlenen referandumda oy verme işlemi sona erdi. Kırım halkının referandumla Rusya'ya bağlanma ya da özerk bir cumhuriyet olarak Ukrayna'nın parçası olarak kalma arasında seçim yaptığı referanduma katılım oranı son olarak yüzde 80 olarak açıklandı.
Rus basını, resmi olmayan ilk sonuçlara göre, oylamaya katılanların yüzde 93'ünün Rusya ile birleşmekten yana oy kullandığını duyurdu. Resmi sonuçların yarın açıklanması bekleniyor.Kırım'ın geleceğini belirleyecek referandumda halka, "Rusya'ya bağlanmaya razı mısınız?" ve "1992 yılı Kırım Anayasası'nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olmasına razı mısınız?" soruları yöneltildi.
Yaklaşık 1 milyon 200 bin seçmenin bulunduğu Kırım'daki referandum, 23 ülkeden 135 gözlemci tarafından izlendi. Ancak sandık başlarında AB gözlemcilerinin olmadığı görüldü. ABD ve birçok Avrupa ülkesinin uluslararası hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle tanımadığı referandum, Kırım Tatarları tarafından boykot edildi.
ABD: RUSYA BEDELİNİ ÖDEYECEKTİR
Kırım Özerk Cumhuriyeti'ndeki referandum sonucuna ABD'den ilk tepki geldi. Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney tarafından yapılan açıklamada, Rusya'nın "gözdağı ve tehditleri" altında yapılan referandumun sonuçlarının ABD tarafından reddedildiği belirtildi. Carney, Ukrayna anayasasına aykırı olduğunu belirttiği referandumun sonuçlarının uluslararası toplum tarafından da tanınmayacağını ifade etti. Rusya'nın eylemlerini "tehlikeli ve istikrar bozucu" olarak niteleyen Beyaz Saray Sözcüsü, "ABD ve müttefiklerinin açıkça belirttiği gibi, askeri müdahale ve uluslararası hukukun ihlali, Rusya'ya giderek artan bedeller getirecektir. Bu sadece ABD ve müttefiklerinin alacağı önlemlerin değil, Rusya'nın kendi istikrar bozucu eylemlerinin doğrudan sonucu olarak tezahür edecektir" dedi.
AY SONUNA KADAR BİRLEŞEBİLİRLER
Rusya ise şimdiden Kırım ile birleşmek için gerekli adımların atılacağı sinyalini vermeye başladı. Rusya Parlamentosu Savunma Komitesi üyesi milletvekili Frants Klintseviç, Kırım'da RIA Novosti ajansına yaptığı açıklamada, “Kırım referandumundan çıkan bu çarpıcı sonuç üzerine Rusya süratle birleşme yönünde adımlar atabilir. Biz Rusya parlamentosu olarak Kırım ile Rusya’nın birleşmesini sağlayacak gerekli hukuki düzenlemeleri Mart ayı sonuna kadar tamamlamaya hazırız” dedi.
KREMLİN: MOSKOVA'NIN POLİTİKASI DEĞİŞMEZ
Öte yandan Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya’nın dış politikasını G8 üyesi ülkelerin açıklamalarına göre değiştirmeyeceğini söyledi. Komsomolskaya Pravda’ya açıklamada bulunan Peskov, G8 ülkelerinden gelen sert açıklamaları değerlendirdi ve Rusya’nın düzenli bir şekilde bu ülkelerle çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti. Rusya’nın bu ülkelere yönelik sert bir açıklama yapıp yapmayacağı sorusuna yanıt veren Kremlin sözcüsü, “Biz bunlardan üzüntü duyuyoruz?” dedi. Ukrayna konusunda Batılı ülkelerle yaşanan sorunlar nedeni ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yurt dışı ziyaretlerinde herhangi bir değişiklik planlamadıklarını ifade eden Peskov, “Herhangi bir değişiklik olmadı. Her şey yolunda devam ediyor.” bilgisini verdi.
Paralimpik Olimpiyatları’nın kapanış töreni için Putin’in Soçi’de olduğunu kaydeden Peskov, Kırım referandumunu ve gelişmeleri Rus liderin yakından takip ettiğini belirtti. Kırım’ın Rusya’ya bağlanmalarına sert tepki gösteren G8’nin Rusya dışındaki üyeleri Moskova’nın üyelikten çıkarılması için hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Alman Spiegel dergisine göre, ABD, Almanya, Japonya, Kanada, İtalya, İngiltere ve Fransa’nın Londra’da alternatif bir toplantı yaparak Rusya’nın Kırım politikasını ele alacak. G7 ülkeleri daha önce de G8 zirve hazırlıklarını askıya almış, Rusya’da misafirlerini bekledikleri karşılığını vermişti.
TÜRKİYE'NİN TUTUMU NET
Kırım’da gelişmeleri yakından takip eden Ankara da referandum sonucuyla ilgili politikasını belirledi. Kırım Özerk Cumhuriyeti Rusya’ya bağlanma kararı alırsa, Ankara bunu kabul etmeyecek. Referandum sonucunun tanınmamasında ABD ve AB ile aynı tutumu takınan Türkiye, Batı’nın Rusya’ya yaptırım uygulamasına ise sıcak bakmıyor. Bunun nedeni ise Türkiye’nin Rusya ile enerji ve ticaret alanında sıkı işbirliğinin bulunması.
PUTİN'DEN MERKEL'E: KIRIM HALKININ SEÇİMİNE SAYGI DUYACAĞIZ
Kırım’da kritik Rusya’ya bağlanma referandumu yapılırken, Putin’i bir kez daha telefonla arayan Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya liderini geri adım atmaya yine ikna edemedi. Angela Merkel’in talebi üzerine Vladimir Putin ile gerçekleşen telefon görüşmesi hakkında Kremlin Sarayı’ndan yapılan yazılı açıklamada şöyle denildi:
“Telefon görüşmesi Almanya Başbakanı inisiyatifiyle gerçekleşti. Görüşmenin odağında Ukrayna krizi vardı. Özellikle Kırım’daki referandumdan söz açıldığında Putin, Kırım halkının yapacağı seçime saygılı olacaklarını Alman Başbakanı’na iletti. Putin, referandumun tamamen yasal ve BM tüzüğü 1’inci maddesine uygun yapıldığını da karşı tarafa iletti. İki lider ayrıca Ukrayna'daki genel gidişatın da endişe verici olduğu tespitinde bulundu. Putin, Alman Başbakanı’na radikal unsurların Kiev yönetimi tarafından kontrol altına alınamadığını ısrarla vurguladı. Taraflar Ukrayna için AGİT önderliğinde geniş çaplı bir komisyon kurulmasının gereği üzerinde de durdu.”
Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert ise yaptığı yazılı açıklamada, Merkel'in Ukrayna'nın Kherson bölgesinde Rus askerlerinin doğal gaz sevkıyatının yapıldığı tesisin kontrolünü almasını kınadığını ifade etti. Merkel'in Putin'e, Ukrayna'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) varlığını genişletmeyi ve özellikle Ukrayna'nın doğusunda daha fazla gözlemci göndermeyi önerdiğini ifade eden Seibert, böyle bir kararın yarın Viyana'da yapılacak olan toplantıda hızlı bir şekilde onaylanmasını istediği kaydedildi. Seibert, Putin'in bu girişimi olumlu değerlendirdiği ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a bu konuda yetki vereceğini ifade ettiğini belirtti.
KERRY VE AB TEPKİLERİNİ YİNELEDİ
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, telefonla aradığı Rus mevkidaşı Lavrov’la görüşmesinde, Rusya’nın Kıırm’daki askerlerini çekmesi talebini yinleyerek bölgedeki Rus askeri varlığının tansiyonu daha da arttırdığını söyledi. Krizin ancak siyasi yola çözülebileceğini belirten Kerry, referandum sonucunu tanımayacaklarını da tekrarladı. Kerry, Rusya’ya siyasi çözüm kapsamında Ukrayna’da Ruslar ve diğer azınlıkların haklarının korunmasını öngören anayasayı desteklemesini istedi.
Avrupa Birliği’nin resmi Ukrayna Facebook sayfasından yapılan açıklamada, AB’nin Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’ndeki referandumun sonuçlarını tanımayacağı bildirildi. Referandum anayasaya aykırı olarak değerlendirilen AB, açıklamasında gözlemci gönderilmeyen 16 Mart referandumunu 'kanunsuz etkinlik' olarak tanımladı. Öte yandan sandık başlarında AB gözlemcilerinin olmadığı görüldü. Avrupa Birliği yarın Brüksel’de Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda karar alacağını açıkladı.