Wikileaks, Irak savaşı belgelerini açıkladı

Wikileaks tarafından yayımlanan ve 1 Ocak 2004-31 Aralık 2009 arasındaki dönemi kapsayan  391 bin 832 sayfalık belgeler, "Iraklı asker ve polislerin Iraklı tutuklulara uyguladığı birçok iÅŸkence vakaları bulunduÄŸunu, Irak devletinin izin verdiÄŸi bu iÅŸkenceden ABD'nin haberi olduÄŸunu ancak birliklerine buna müdahale etmemeleri emri verdiÄŸini" açıkladı.Â

BBC Türkçe'nin bildirdiğine göre, sızdırılan belgelerde:

• Irak ordusu askerlerinin Telafer'de gözaltına aldıkları bir kiÅŸiyi sokak ortasında infaz ettiklerini gösteren görüntüler olduÄŸu;
• Amerikan askerlerinin, Irak ordusu görevlileri tarafından bir tutuklunun parmaklarının kesildiÄŸi ve asitle yakıldığından şüphelendikleri;
• Yarısı sivil olmak üzere 26 Iraklı'nın 2007 yılında bir helikopter tarafından öldürüldüğü;
• Bir Amerikan helikopterinin teslim olmak isteyen iki Iraklı isyancıyı öldürdüğü gibi iddialar yer alıyor.

Irak Haklar Bakanlığı sözcüsü Kamil el-Amin, yayımlanan belgelerin kendilerini şaşırtmadığını ifade ederek, "Biz zaten Amerikan güçlerinin müdahil olduğu çok sayıda vaka ve Ebu Garib cezaevinde yaşananlardan geçmişte de söz etmiştik" diye konuştu.

MALÄ°KÄ°'DEN SERT TEPKÄ°

Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Wikileaks  sitesinin Irak'la ilgili olarak yayımladığı belgelerin, yeniden başbakan seçilme  umutlarını sabote etme amacı taşıdığını ileri sürdü.

Başbakanlık'tan yapılan açıklamada, belgelerin yayınlanma tarihinin, işin  içine siyasetin karıştığı yönünde soru işaretleri doğurduğu ve belgelerin, El  Maliki görev başındayken Iraklı tutuklulara kötü muamele edildiği yönünde  herhangi bir kanıt sunmadığı iddia edildi.

Açıklamada, El Maliki'nin, teröristlere karşı katı bir tutum aldığı  belirtilirken, bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi verilmedi.

HER GÜN 31 SİVİL ÖLDÜ

Wikileaks yayımladığı gizli belgelerde ayrıca, Irak savaşında ölen sivil sayısının, daha önce açıklanandan 15 bin daha fazla olduğunu ifade etti.

Belgelere göre, Irak'ta 6 yıllık süre boyunca 109 bin kişi öldü. Bunların 66 bin 81’i sivil. Belgelere göre, 23 bin 984 "düşman" (Iraklı direnişçi), 15 bin 196 ev sahibi güç (Iraklı güvenlik güçleri), 3 bin 771 dost gücü (koalisyon askeri) yaşamını yitirdi. Wikileaks belgeleri, 6 yıllık süre zarfında günde ortalama 31 sivilin öldüğünü ortaya koydu.

El Cezire televizyonunun bildirdiğine göre, Wikileaks'in belgelerinde ayrıca, "savaş boyunca Amerikan ordusunun kontrol noktalarında yüzlerce sivilin öldürüldüğü" belirtildi.

Belgelerde, Irak Başbakanı Nuri el Maliki'nin, ölüm mangalarıyla bağlantısı olduğu şeklindeki iddialarla ilgili Amerikan ordusunun raporlarından da söz edildiği belirtildi.

El Cezire, belgelerde, sivilleri ateş açılmasıyla ilgili Amerikan eski güvenlik şirketi Blackwater'ın karıştığı yeni vakaları açıklayan gizli Amerikan raporlarının da bulunduğunu bildirdi.

Wikileaks'in "önemli sonuçlarında", "İran'ın gizli olarak Şii milislerin finansmanına karıştığı ve İran'ın Irak'taki gizli savaşının ayrıntılarıyla anlatıldığı" da belirtildi.

Wikileaks'in kurucusu Julian Assange, İngiltere'de El Cezire televizyonuna yaptığı açıklamada, internet sitesinin Irak'taki 40 öldürme vakası ile ilgili bir dava açmak için belgeler hazırladığını söyledi.

ABD'DEN KINAMA

ABD, tarihin bu en büyük belge sızdırma operasyonunu sert bir dille kınadı.

ABD Savunma Bakanlığı, belgelerin, operasyonel birliklerdeki askerlerin yaptıkları kaba gözlemlere dayandıklarını ve yeni bir şey içermediğini savundu.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da daha önce yaptığı açıklamada, "ABD görevlilerinin ve ortaklarının hayatını tehlikeye atan her türlü bilginin bireyler ve örgütler tarafından sızdırılmasını en açık şekilde kınadığını" söylemişti.