İzmir’e çıkmak doğru muydu

YUNANİSTAN’da Kurtuluş 87, Yunan askerinin de Anadolu’ya ayak basmasından 90 yıl sonra Türk ordularına karşı yenilginin hesabı yapılıyor. Kathimerini Gazetesi, Yunanistan’da "Küçük Asya Felaketi" olarak bilinen Kurtuluş Savaşı dönemi ve öncesi için internette büyük bir tartışma başlattı.

Yunan askeri, iki kıta ve beş denizde Yunan egemenliğini hedefleyen yayılmacı "Megalo İdea" doktrini çerçevesinde, 1919’da dönemin Başbakanı Elefterios Venizelos’un emriyle Anadolu’ya gönderildi. Ancak üç yıl sonra Atatürk önderliğindeki kurtuluş mücadelesi sayesinde "Megalo İdea" doktrini Ege’nin sularına gömüldü. Kathimerini Gazetesi anketinde "Venizelos’un Yunan askerini Anadolu’ya göndermesi doğru bir karar mıydı? Yunan askerinin sadece Ege sahillerinde kalmak yerine iç Anadolu’ya kadar ilerlerlemesi doğru muydu? Yenilgi kaçınılabilir miydi" sorularını sordu.

Tartışmaya 15 günde 250’den fazla tarihçi, yazar ve okuyucu katıldı.

Aleksis Papahelas (Gazeteci): Venizelos her büyük lider gibi karşısına çıkan bir fırsattan yararlanmak istedi. Bir lider halkının onu göremeyeceği kadar önde olmamalıdır. Venizelos, 1920’de yorgun bir halkı seçimlere götürmekle hata etti ve kaybetti. Üstelik Türk milliyetçiliği karşısında Helenizmin pek şansı kalmamıştı"

Andonis Karkayanis (Gazeteci-yazar): Venizelos’un seçimleri kaybetmesiyle iktidara gelen kralcıların 1920’den sonra Yunan askerlerine "ilerleyin" emri vermeleri mantıksızlığın doruğuydu.

Yanis Pandelidis: (ABD’de üniversite öğretim üyesi): General Yiannis Metaksas, 1920’de Yunan hükümetine Mustafa Kemal ile uzlaşılmasını ve Yunan askerinin derhal geri çekilmesini tavsiye etti. Hükümet Metaksas’ın sözlerine kulak vereceğine ona Yunan ordularının Anadolu’da ilerlemesi için başkomutanlığı önerdi.

Andonis Karkayanis (Gazeteci): Venizelos’un seçimleri kaybetmesiyle iktidara gelen kralcıların 1920’den sonra Yunan askerlerine "ilerleyin" emri vermeleri mantıksızlığın doruğuydu.

Yanis Pandelidis (Akademisyen):

General Yiannis Metaksas, 1920’de Mustafa Kemal ile uzlaşılmasını tavsiye etti. Ama hükümet, Anadolu’ya ilerlemesi için başkomutanlık önerdi.

Okuyucu yorumları

İzmir ile İstanbul’u takas etseydik

Nicholas: Ege sahillerinde Rum vardı anlıyorum. Rum nüfusun yoğun olmadığı Anadolu’nun derinliklerine ilerlemek niye?

Tasos Moraitis: İstanbul’un Yunanlı işgali imkansız olduğuna göre, İzmir iyi bir hedefti. Ama sonra hatalar yapıldı.

Konstantinos: Askerlerimizin Anadolu’daki Rum nüfusun kurtarılması için savaştığı görüşleri palavradır. Emperyalizm ve Megalo İdea’cılık sözkonusu.

Soğukkanlı rumuzlu okuyucu: İzmir ele geçirildikten sonra Mustafa Kemal ile masaya oturup, Ege sahillerine karşılık Doğu Trakya ve İstanbul’un Avrupa yakasını pazarlık etmeliydik.

Konstantinos B: Küçük Asya felaketi için Türkleri suçlayamayız. Onlar vatanları için mücadele ediyorlardı.