'SSCB dağıldığında NATO bizimkileri kandırdı'

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Brüksel Forum’da hem ABD’den, hem de Avrupa Birliği’nden ama özellikle de Gürcistan’dan katılımcıların hedefi halindeydi.

Ama Rus Bakan, bir yandan Batı’yı ve özellikle NATO’yu, diğer yandan da SSCB dağıldığında yönetimdeki Rus liderleri isim vermeden de Boris Yeltsin’i eleştirerek hedef olmaktan çıkmaya çalıştı.

SSCB dağıldığında Batı’nın Moskova’ya bir takım sözler verdiğini anlatan Lavrov, “NATO’yu eski Varşova Paktı ülkelerini alacak şekilde genişletmeyecekleri sözünü verdiler, ama genişlettiler. Eski Varşova Paktı üyelerini NATO’ya aldıktan sonra bu sefer, bu ülkelerde üs kurmayacakları sözünü verdiler. Ama bunu da tutmadılar. Romanya ve Bulgaristan’a üsler kurdular. Tüm bunlar sözlü olarak yapılmış taahhütlerdi. Soğuk savaştan sonra hepimiz kardeş olacaktık. Ama hiçbiri tutulmadı…”

Zeynep Gürcanlı YAZIYOR

SSCB’nin dağılması dönemindeki Rus yetkililere de çatan Lavrov, “O zamanlarda, bizim yöneticiler de naifti, saftı. Verilen tüm bu sözlere inandılar” diye konuştu.

Bundan böyle sadece “söz vermenin”yeterli olmadığını, “yasal güvence” istediklerini söyleyen Lavrov, bunun için adres olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nı gösterdi.

“BİZ KENDİMİZİ RAHAT HİSSETMİYORUZ…”

Lavrov, hem Rusya’nın hem de tüm NATO ülkelerinin üye olduğu AGİT’in mevcut işleyişinde “siyasi taahhütler” bulunduğunu, ancak örgütün “yasal bir yaptırım” içermediğini belirterek, “AGİT’i yasal yaptırımlar da içeren gerçek bir örgüt haline getirebiliriz” diye konuştu.

Lavrov, güvenlik açısından NATO’nun da AB’nin de kendisini “rahat hissettiğini” belirterek, “Ancak Avrupa’da güvenliğin üçüncü ayağı olarak gösterilen Rusya, kendini rahat hissetmiyor. Bunun gereği yapılmalı” dedi.

“OBAMA, NASIL EN ÜST DÜZEYDE ÖZELEŞTİRİ YAPILIR, ONU GÖSTERDİ”

Lavrov, İran konusunda ise ABD’nin yeni Başkanı Barack Obama’nın attığı adımlardan memnun. İran’ın “nükleer silah yapma kararında olduğuna ilişkin bir kanıt bulunmadığını” vurgulayan Rusya Dışişleri Bakanı, Obama’nın son olarak İran’a yönelik mesajına ise ilginç bir yorum getirdi:

“Obama’nın İran’a gönderdiği mesaj, insanların en üst düzeyde nasıl özeleştiri yapabileceklerini gösteriyor…”

Lavrov, İran’la sorunun çözümü için “Görüşmeler, karşılıklı saygı ve İran’la güvenlik alanında diyaloğa girilmesi” gerektiğini söyledi.

GÜRCİSTAN TEMSİLCİSİ İLE ATIŞMA

Brüksel Forumu’ndaki katılımcılardan biri de Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili. Ancak Forum’un hemen her panelini en ön sıradan izleyen Saakaşvili, Lavrov’un katıldığı panele katılmamayı tercih etti. Ancak yerine, danışmanını gönderdi.

Tabii panel de küçük çaplı bir Rusya-Gürcistan atışmasına sahne oldu.

Gürcistan temsilcisi söz alıp, Rusya’yı ülkesinin yüzde 20’sini işgal etmekle suçlayınca Lavrov hemen müdahale etti:

“Gürcistan’ın, komşularıyla nasıl geçineceğini bilmeyen bir lideri olduğu için çok üzgünüm…”

Rus Bakan’ın bu konuda ABD’nin bir önceki yönetimine de eleştirileri vardı:

“Geçen yıl Ağustos’taki savaştan önce ABD’nin o dönemdeki Dışişleri Bakanı Rice’la konuştum. Bana hep 'Merak etmeyin. Saakaşvili adım atmayacak' dedi. 'Eğer Saakaşvili güç kullanmaya kalkarsa, NATO’yu unutsun' dedi. Ama bu sözler de yerine getirilmedi.”

SOLANA’DAN İNSAN HAKLARI VURGUSU

Lavrov’la birlikte panele katılan AB’nin Dış politika ve Güvenlik temsilcisi Javier Solana ise hem ABD’nin, hem de AB’nin Rusya ile güvenlik konusunu görüşmeye hazır olduklarını vurguladı. Ancak bu görüşmelerin “güvenlik” dışında iki ayağının daha olması gerektiğini belirterek, “ekonomi ve insan hakları da masada olmalı” mesajı verdi.

Lavrov ise güvenliğin “insan haklarına bağlanmasına” karşı çıkarak, “NATO ya da ABD, füze savunma sistemlerini kurarken, bunu insan haklarına bağladı mı?” sorusunu yöneltti.