Senato'da nefes kesen seçim yarışı

ABD Kongresi iki kanattan oluşuyor;

İlk kanat olan senatonun 100 üyesi var. Üyeler, her eyaletten ikişer senatör olarak seçiliyor.

İkinci kanat temsilciler meclisinde ise üye sayısı eyaletlerin nüfus oranlarına göre belirleniyor. Temsilciler Meclisi’nde de 435 üye bulunuyor.

Ancak Amerikan seçim sistemine göre, her iki yılda bir, kongre üyelerinin sadece üçte biri değişiyor. Yani her üye, dört yıllığına seçilmekle beraber, tüm kongre üyeleri, farklı farklı zamanlarda seçimlere giriyorlar.

Bu çerçevede dünkü seçimlerde ABD senatosunun yüz üyesinden sadece 35 tanesi seçimlere girdi. Seçimlere giren senatörlerden 13’ü cumhuriyetçi, 22’si demokrat.

FİLİBUSTER’IN SONU GELECEK Mİ?

Senato’da 60 üyelik, ülke yönetimi açısından büyük önem taşıyor. Çünkü 60 senatörü alan parti, Amerikan demokrasinin en önemli kuralını, Filibuster’ı geçersiz hale getiriyor.

Filibuster kuralı, ifade özgürlüğünün üstünlüğü üzerine kurulu bir kural. Senato’da herhangi yasa görüşülürken, senatörlerden biri söz alıp konuşmaya başladığında, Filibuster kuralı gereği, konuşması hiçbir şekilde kesilemiyor. Özellikle Senato’daki azınlık partisi senatörleri bu kuralı, yasaların geçmesini engellemek için kullanıyorlar.

İstemedikleri yasalar gündeme geldiğinde söz alıp, saatlerce, bazen de günlerce konuşma yapabiliyor, yasanın geçirilme süresinin aşılmasını sağlayıp, tasarıyı “kadük” hale getirebiliyorlar.

Filibuster kuralı, sadece tek bir şartla bozulabiliyor; O da Senato’nun yüzde 60’ının oyuyla, konuşma yapan senatörün sözünün bitirilmesi kararıyla. İşte bu nedenle, Senato’da demokratların yüzde 60’a ulaşması büyük önem taşıyor.

TÜRK DÜŞMANI SENATÖR SEÇİLEMEDİ

Filibuster’a ulaşmak için, sandalye kaybetmeden, 9 yeni sandalye kazanmak durumundaki demokratlar, amaçlarına bir adım yaklaştılar. Şu ana kadar senato seçimlerine giren tüm demokrat adaylar yarışı önde götürüyorlar. Ancak cumhuriyetçiler bir sandalye kaybettiler bile;

North Carolina’nın cumhuriyetçi senatörü Elizabeth Dole’un seçilemediği kesinleşti. Dole, Türkiye’nin çok yakından tanıdığı Bob Dole’un eşi. Bob Dole, yıllarca Amerikan Kongresinde Ermeni lobisinin sözcülüğü görevini üstlenmiş, ardından bu görevi eşi devralmıştı.

DEMOKRATLAR ARAYI AÇIYOR

Senato'da Demokratlar arayı iyice açtı, Filibuster'ı engellemeye 6 koltuk kaldı.

North Carolina'da Cumhuriyetçi senatör Elizabeth Dole'un yenilmesinin ardından, 100 kişilik senatoda iki koltuk daha resmen Cumhuriyetçilerden Demokratlara geçti. New Hampshire senatörü Cumhuriyetçi John Sununu ikinci kez girdiği yarışta, koltuğunu demokrat aday Jeanne Shaheen'e kaptırdı.

Senato yarışındaki bir başka Demokrat kazanç da Colorado'dan geldi. Emekli olan Cumhuriyetçi senatör Wayne Allard'ın yerine Demokrat Mark Udall seçildi.