Yeni yeşil alanlar ekolojik çatılar
Güncelleme Tarihi:
Hakan GENCE
Oluşturulma Tarihi: Haziran 23, 2007 00:00
Kentler büyüdükçe çevremiz büyük ölçüde beton ve asfaltla kaplandı. Yeşil alanlar yerlerini büyük beton yapılara bıraktı. Giderek çoğalan yüksek yapılar, hava sirkülasyonunu engelleyerek, kirlilikle birlikte ısının artmasında etken oldu. Kentlerde ve endüstri alanlarında su kullanımı artarken, betonlaşma sonucu yağmuru emecek toprak miktarı azaldı. Bu da kentlerin atık su sistemlerine daha çok yüklenilmesine yol açtı.
Yetersiz hale gelen alt yapılardan ötürü birçok kent su baskınlarıyla boğuşmak zorunda kaldı. Hiç şüphesiz bu duruma karşı en etkili çarelerden biri hepimizin türlü çözümler aradığı yeşil alanların yeniden çoğalması. Fakat bu isteği hayata geçirmek birçoğunuz için oldukça zor olabilir. Yeşil alanlar için bir bahçeye veya geniş teraslara sahip olamayabilirsiniz. Artık size yardımcı olacak bir alternatif var. Yeşil yani ekolojik çatılar. Yeşil çatılar, alışveriş merkezlerinden otellere, konutlardan marketlere kadar pek çok alanda uygulanabiliyor. Görsel özelliğinin yanı sıra ses ve ısı yalıtımını sağlayarak size tasarruf ve daha temiz bir hava vaatediyor.
BİNALARIN YOK ETTİĞİ YEŞİLLİKLER BİNALARDA CAN BULUY
Ekolojik çatı sistemlerine Ondugreen adı veriliyor. Türkiye’nin önde gelen çatı ve yalıtım firmalarından Onduline Avrasya, konusunda Avrupa liderlerinden Alman Zinco firmasının işbirliğiyle ülkemizde bu hizmeti sağlıyor. Onduline Avrasya Pazarlama Müdürü Nuri Özpay, binaların yok ettiği yeşil alanların aynı binaların çatılarında yeniden yaratıldığını belirterek "Ekolojik çatılar, küresel ısınmaya karşı en önemli etkenlerden biri olan yeşil alanların korunması ve artırılmasını sağlayarak günün ihtiyacına en iyi cevap veren sistemlerden. Hızla yapılaşan kentlerimizde bu sistemle çatı, teras, garaj üstü gibi yapı bölümlerinin de yeşil alanlara katılması mümkün. Bu konuya sadece estetik açıdan değil, çevre bilinci bakımından da bakmak lazım" diyor.
ÇATINIZDA BODUR AĞAÇLAR YETİŞTİREBİLİRSİNİZ
Ondugreen sistemini her tür ve eğimdeki çatıda uygulayabiliyorsunuz. Çünkü sistem yüksek eğimlerde kayma, klasik düz çatılarda su birikme gibi sakıncaların hepsine karşı çözüm sunuyor. Örneğin, yağmur suları sistemde bir yandan yağmursuz günler için yeterli ölçüde depolanırken diğer taraftan fazla birikim olduğunda drene edilerek bitkilerin çürümesini önlüyor.
Çatılarınız için iki alternatifiniz var. Yoğun ve seyrek yeşillendirme. Bol toprak kullanılan yoğun sistemde, çatınızın üzerinde bodur ağaç bile yetiştirebilmeniz mümkün. Yalnız, sistemin çatıya verdiği yük 300 kilogram civarında olduğu için ancak bu amaçla tasarlanmış yapılarda kullanılabiliyor.
Sürekli bakım halinde tutulmaları da gerekiyor. Seyrek yeşillendirme yöntemiyle elde edilen hafif çatı bahçeleri birçok bina için daha uygun diyebiliriz. Bu yöntemde çatıya verilen yük 100 kilogramın altında. Kısaca çakıl, beton karo kaplanmış düz çatınız veya kiremit kaplı eğik çatınızın yeşillendirilmesi yapınıza ekstra bir yük katmıyor. Üstelik yılda bir iki kez bakım yaptırmanız yeterli oluyor.
ALTI KATMANLI SİSTEMDE YILLARCA BOZULMAYAN BİTKİLER
Sistem altı katmandan oluşuyor. Yeşil çatı sistemlerinin uygulanabilmesinin ilk şartını, iyi bir su yalıtımı ve yeterli taşıyıcılığa sahip çatı konstrüksiyonunun varlığı oluşturuyor. Ardından bitki köklerinin yalıtıma zarar vermesini engelleyen özel kök tutucu tabaka veya köklere dayanıklı su yalıtımı için firmanın geliştirdiği özel tabaka uygulanıyor. Dördüncü katman çürümeye dayanıklı özel keçelerden yapılan ve mekanik etkilere karşı koruyucu basınç gücüne sahip tabaka.
Üçüncü kat üst katmanlardan gelen suyu filtre tabakası tarafından süzerek yağmursuz günler için depolarken biriken fazla su, bitkilerin çürümesini engelliyor. Bir sonraki katmanda bulunan bitki taşıyıcı tabaka, seçilen bitkinin besin ihtiyacını karşılıyor. Son tabakayı araştırma enstitüleri tarafından saptanan ve bölgenin iklim şartlarına uygun olarak uzun yıllar yaşayabilecek bitki türleri oluşturuyor.
YAZLARI SERİN ALANLAR YARATIN SU İSRAFINDAN TASARRUF SAĞLAYIN
Ekolojik çatılar, hoş görünümleri dışında bulunduğunuz ortama pek çok yarar da sağlıyor. Tasarımda seçtiğiniz sistemin özelliklerine göre çatıdan atılması gereken su miktarında yüzde 90’a kadar tasarruf elde ediliyor. Bitkilerin nefes alma özellikleri oksijen miktarının artmasına neden oluyor.
Hava temizliğiyle birlikte daha çok yağış alan, yazları serin kalan yaşanabilir alanlar yaratılıyor. Yeşil çatılar, atmosferde bulunan toz partiküllerinin filtre edilmesine de yardımcı oluyor. Nitratlar gibi havada veya yağmur sularında mevcut olan ve çevreye zarar veren maddeler, çatılarınız sayesinde emilerek toprağa iletiliyor. Isı yalıtımında da yüzde 50’ye varan artışlar ısıtma ve soğutma enerjilerinden tasarruf etmenizi sağlıyor.
Yeşillikle kaplanan yüzeylerin yansıttığı ses miktarı da diğer çatı yüzeylerine göre düşük. Özellikle çatı katında yaşıyorsanız bu sistemle ses kirliliğinden büyük ölçüde kurtulabilirsiniz. Kışın dondurucu soğukların yapıya işlemesine engel olup, yazın binanızın fazlasıyla ısınmasını önlemeniz mümkün. Böylece su yalıtım malzemelerinizi de aşırı ısı farklarından ve zararlı ultraviyole ışınlarından koruyup daha uzun süre kullanabilirsiniz.
YEŞİLLENMENİN TAM MEVSİMİ
Doğal iklim şartlarında yaşayabilen bitkileri seçerek uzun süre sulama yapmadan çatı bahçenizi koruyabilirsiniz. Tercihiniz sulama isteyen özel bitki ya da çiçeklerden yanaysa, çatınıza sulama sistemi ekletmeniz gerekiyor. Seyrek yeşillendirilen çatılarda genellikle bakım istemeden yaşayabilen bitkiler kullanılıyor. Bu nedenle seçilen bitkiler, çatı ortamına adapte olabilen ve kendilerini sürekli yenileyen türlerden seçiliyor. Sedum esaslı, yosunsu bitkiler ve çalılar aynı zamanda çatının düzgün olarak kaplanmasına olanak sağlıyor. Uygulama, ilkbahardan sonbahara kadar istenilen zamanda yapılabiliyor fakat en hızlı büyümeyi bitkilerin mart-nisan aylarında dikilmesiyle elde edebiliyorsunuz. Ekimi kışa girerken yaparsanız, don tehlikesiyle karşılaşma tehlikeniz var. Sedum tipi bitkiler ilkbaharda kırmızı, sarı ve beyaz renkli çiçekler açıp size çok güzel çatı görünümleri yaratıyor.
BİNALARIN YOK ETTİĞİ YEŞİLLİKLER BİNALARDA CAN BULUY
Ekolojik çatı sistemlerine Ondugreen adı veriliyor. Türkiye’nin önde gelen çatı ve yalıtım firmalarından Onduline Avrasya, konusunda Avrupa liderlerinden Alman Zinco firmasının işbirliğiyle ülkemizde bu hizmeti sağlıyor. Onduline Avrasya Pazarlama Müdürü Nuri Özpay, binaların yok ettiği yeşil alanların aynı binaların çatılarında yeniden yaratıldığını belirterek "Ekolojik çatılar, küresel ısınmaya karşı en önemli etkenlerden biri olan yeşil alanların korunması ve artırılmasını sağlayarak günün ihtiyacına en iyi cevap veren sistemlerden. Hızla yapılaşan kentlerimizde bu sistemle çatı, teras, garaj üstü gibi yapı bölümlerinin de yeşil alanlara katılması mümkün. Bu konuya sadece estetik açıdan değil, çevre bilinci bakımından da bakmak lazım" diyor.
ÇATINIZDA BODUR AĞAÇLAR YETİŞTİREBİLİRSİNİZ
Ondugreen sistemini her tür ve eğimdeki çatıda uygulayabiliyorsunuz. Çünkü sistem yüksek eğimlerde kayma, klasik düz çatılarda su birikme gibi sakıncaların hepsine karşı çözüm sunuyor. Örneğin, yağmur suları sistemde bir yandan yağmursuz günler için yeterli ölçüde depolanırken diğer taraftan fazla birikim olduğunda drene edilerek bitkilerin çürümesini önlüyor.
Çatılarınız için iki alternatifiniz var. Yoğun ve seyrek yeşillendirme. Bol toprak kullanılan yoğun sistemde, çatınızın üzerinde bodur ağaç bile yetiştirebilmeniz mümkün. Yalnız, sistemin çatıya verdiği yük 300 kilogram civarında olduğu için ancak bu amaçla tasarlanmış yapılarda kullanılabiliyor.
Sürekli bakım halinde tutulmaları da gerekiyor. Seyrek yeşillendirme yöntemiyle elde edilen hafif çatı bahçeleri birçok bina için daha uygun diyebiliriz. Bu yöntemde çatıya verilen yük 100 kilogramın altında. Kısaca çakıl, beton karo kaplanmış düz çatınız veya kiremit kaplı eğik çatınızın yeşillendirilmesi yapınıza ekstra bir yük katmıyor. Üstelik yılda bir iki kez bakım yaptırmanız yeterli oluyor.
ALTI KATMANLI SİSTEMDE YILLARCA BOZULMAYAN BİTKİLER
Sistem altı katmandan oluşuyor. Yeşil çatı sistemlerinin uygulanabilmesinin ilk şartını, iyi bir su yalıtımı ve yeterli taşıyıcılığa sahip çatı konstrüksiyonunun varlığı oluşturuyor. Ardından bitki köklerinin yalıtıma zarar vermesini engelleyen özel kök tutucu tabaka veya köklere dayanıklı su yalıtımı için firmanın geliştirdiği özel tabaka uygulanıyor. Dördüncü katman çürümeye dayanıklı özel keçelerden yapılan ve mekanik etkilere karşı koruyucu basınç gücüne sahip tabaka.
Üçüncü kat üst katmanlardan gelen suyu filtre tabakası tarafından süzerek yağmursuz günler için depolarken biriken fazla su, bitkilerin çürümesini engelliyor. Bir sonraki katmanda bulunan bitki taşıyıcı tabaka, seçilen bitkinin besin ihtiyacını karşılıyor. Son tabakayı araştırma enstitüleri tarafından saptanan ve bölgenin iklim şartlarına uygun olarak uzun yıllar yaşayabilecek bitki türleri oluşturuyor.
YAZLARI SERİN ALANLAR YARATIN SU İSRAFINDAN TASARRUF SAĞLAYIN
Ekolojik çatılar, hoş görünümleri dışında bulunduğunuz ortama pek çok yarar da sağlıyor. Tasarımda seçtiğiniz sistemin özelliklerine göre çatıdan atılması gereken su miktarında yüzde 90’a kadar tasarruf elde ediliyor. Bitkilerin nefes alma özellikleri oksijen miktarının artmasına neden oluyor.
Hava temizliğiyle birlikte daha çok yağış alan, yazları serin kalan yaşanabilir alanlar yaratılıyor. Yeşil çatılar, atmosferde bulunan toz partiküllerinin filtre edilmesine de yardımcı oluyor. Nitratlar gibi havada veya yağmur sularında mevcut olan ve çevreye zarar veren maddeler, çatılarınız sayesinde emilerek toprağa iletiliyor. Isı yalıtımında da yüzde 50’ye varan artışlar ısıtma ve soğutma enerjilerinden tasarruf etmenizi sağlıyor.
Yeşillikle kaplanan yüzeylerin yansıttığı ses miktarı da diğer çatı yüzeylerine göre düşük. Özellikle çatı katında yaşıyorsanız bu sistemle ses kirliliğinden büyük ölçüde kurtulabilirsiniz. Kışın dondurucu soğukların yapıya işlemesine engel olup, yazın binanızın fazlasıyla ısınmasını önlemeniz mümkün. Böylece su yalıtım malzemelerinizi de aşırı ısı farklarından ve zararlı ultraviyole ışınlarından koruyup daha uzun süre kullanabilirsiniz.
YEŞİLLENMENİN TAM MEVSİMİ
Doğal iklim şartlarında yaşayabilen bitkileri seçerek uzun süre sulama yapmadan çatı bahçenizi koruyabilirsiniz. Tercihiniz sulama isteyen özel bitki ya da çiçeklerden yanaysa, çatınıza sulama sistemi ekletmeniz gerekiyor. Seyrek yeşillendirilen çatılarda genellikle bakım istemeden yaşayabilen bitkiler kullanılıyor. Bu nedenle seçilen bitkiler, çatı ortamına adapte olabilen ve kendilerini sürekli yenileyen türlerden seçiliyor. Sedum esaslı, yosunsu bitkiler ve çalılar aynı zamanda çatının düzgün olarak kaplanmasına olanak sağlıyor. Uygulama, ilkbahardan sonbahara kadar istenilen zamanda yapılabiliyor fakat en hızlı büyümeyi bitkilerin mart-nisan aylarında dikilmesiyle elde edebiliyorsunuz. Ekimi kışa girerken yaparsanız, don tehlikesiyle karşılaşma tehlikeniz var. Sedum tipi bitkiler ilkbaharda kırmızı, sarı ve beyaz renkli çiçekler açıp size çok güzel çatı görünümleri yaratıyor.