Küçük kırmızı bavuldan koca bir dünya çıktı
Güncelleme Tarihi:
Türk basınının ilk kadın gezi ve savaş fotoğrafçısıydı Semiha Es. Geçen yıl hayatını kaybetti. Ardında küçük kırmızı bir bavul bıraktı. Küçük bir bavul, koca bir arşiv. Şimdi o bavulun içinden çıkan fotoğraflar İstanbul Kadın Müzesi’nde sergileniyor.
Semiha Es, 1912 yılında Vefa’da küçük bir evde doğdu. Babası, Fransızlara ait yolcu vapuru işletmelerinde bilet memuruydu ve çat pat bildiği Fransızcayı çocuklarına öğretti. Semiha 15 yaşında yine Fransızlara ait telefon idaresinde santral memuresi olarak çalışmaya başladı. O sıralarda bir güzellik yarışması düzenlendiğini duydu, katılmak istedi ama yaşı tutmadığı için başvuramadı. İşlemleri için gel-git yaptığı günlerin birinde kendisinden birkaç yaş büyük gazeteci Hikmet Feridun Es’le tanıştı. Çift hemen evlendi ve zar zor geçinmeye başladı. Feridun Bey yurtdışı seyahatlerine eşini de götürebilmek için ona fotoğraf çekmeyi öğretti. Yarım asır boyunca Feridun Bey haberleri yazdı, Semiha Hanım fotoğrafladı. Birlikte neredeyse dünyanın tamamını dolaştılar. Eşiyle gittiği Kore’de Hürriyet gazetesi savaşın görüntülenmesi için Semiha Es’i görevlendirdi. Hollywood’dan Afrika’ya, Kore ve Vietnam savaşlarından Ruanda’daki olaylara, dünyanın dört bir yanını görünür kılan Semiha Hanım’dı ama kendisi hiç görünmedi. 12 Aralık 2012’de 100 yaşında aramızdan ayrılan Semiha Es’in anısına gerçekleşen sergide Es’in Kore Savaşı fotoğraflarının yanı sıra dünyanın çeşitli ülkelerine yaptığı gezilerden fotoğraflar bulunuyor. Yoğun bir birikimin çok küçük bir kesitini oluşturan bu fotoğraflar, pek çoğumuzun adını bile bilmediği insana odaklı yetkin bir fotoğrafçıyla karşı karşıya olduğumuzu gözler önüne seriyor.
KADIN FOTOĞRAFÇILAR GEÇİDİ
Ahu Antmen ve Laleper Aytek’in küratörlüğünü yaptığı ‘İkinci Göz: Türkiye’den Kadın Fotoğrafçılar Sergisi’nde yer alan diğer fotoğraflar, bugün haber fotoğrafçılığı, belgesel fotoğraf veya sanat alanında etkinliğini sürdüren kadın fotoğrafçılardan bir seçki sunuyor. 1955 doğumlu Emine Ceylan’dan başlayarak, henüz yirmili yaşlarında olan genç kuşak fotoğrafçılara uzanan bu seçki, kadınların cinsiyet kimliğini ayırıcı bir unsur olarak ele alırken Türkiye’de 1980 sonrasında ciddi bir belgesel ve sanatsal birikim oluşturan kadın sanatçı potansiyelini görünür kılmayı amaçlıyor.