CİNSİYETÇİ DİLE "KIRMIZI ÇİZGİ"

Vodafone ve Hürriyet, cinsiyetçi dil kullanımının önüne geçmek için ‘Kırmızı Çizgi’yi hayata geçirdi. Vodafone’un geliştirdiği yapay zekâ teknolojisi kullanılan Kırmızı Çizgi’de, Hürriyet’te yer alan haberlerdeki cinsiyetçi dilin kullanıldığı kelime ve metin bazlı anlamlar tespit edilerek, üstü kırmızıyla çizilecek. Bu kelimeler şeffaf bir şekilde okuyucularla paylaşılacak.

Gelişmeler gösterilecek

CİNSİYETÇİ dil kullanımı analizlerinin gösterilmesi ve yazıların skorlama yöntemiyle puanla yapılmasının yanı sıra proje kapsamında gelişmeler de izlenebilecek. 6 ay sürecek olan proje kapsamında yapay zekâ tarafından yapılan analizlerin verileri toplanacak. İlk ayın sonunda toplanan bu veriler, hazırlanan özel bir web sayfasıyla görselleştirilecek.

Cinsiyetçi dil kullanımında en çok kullanılan kelimeler ve kalıplar, bu kelime ve kalıpların kullanılma sayısı ve söz konusu zaman periyodunda bu kelime ve kalıpların kullanımlarındaki değişim gibi birçok veri, görselleştirilerek şeffaf bir şekilde okuyuculara sunulacak. Böylelikle Hürriyet haberlerinde kullanılan dilin nasıl değiştiği takip edilebilecek.

HAYATIMIZDA artık ‘yapay zekâ’ gibi önemli bir kavram var.

Bizim yerimize algoritmaların karar verdiği, doğruyu-yanlışı adil bir şekilde ayıran yapay zekâ şu anda, birçok farklı alanda aktif olarak kullanılıyor. Elimizde tuttuğumuz akıllı telefonlar veya fabrikalardaki üretim hatları yapay zekânın örneklerinden. Yapay zekânın kullanımı bununla sınırlı değil. Eşit ve önyargısız davranmak gibi önemli konularda yapay zekâ teknolojisi hızla kullanılmaya başlandı. Örneğin; mahkemelerde önyargısız kararların verilmesi bile yavaş yavaşyapay zekâya emanet ediliyor.

 KELİME VE ANLAMLARI

Yapay zekâya eşitlik ve adalet sağlaması için bir görev de cinsiyet eşitliği için verildi. Uzun yıllardan beri kadına yönelik pek çok sayıda sosyal sorumluluk projesine imza atan Vodafone ve Hürriyet, bu yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde cinsiyetçi dil kullanımı dikkat çekmek önemli bir işbirliğine imza attı. ‘Kırmızı Çizgi’ adındaki proje, sıkça kullanılan cinsiyetçi kelime ve kalıpların önüne geçmek için yapay zekânın yardımıyla farkındalık oluşturuyor. 1 Nisan 2018’de hayata geçirilecek olan ‘Kırmızı Çizgi’, aylık 30 milyondan fazla kişiye ulaşan Hürriyet haberlerinde kullanılan cinsiyetçi dil kelimelerini ve metin bazlı anlamları tespit edecek. Vodafone’un geliştirdiği yapay zekâ teknolojisinin analizleriyle Hurriyet.com.tr’deki haberlerde cinsiyetçi dil kullanımlarının üstü kırmızı ile çizilecek. Bu kapsamda, tek başında kelimeler, atasözleri, deyimler ve kalıplar değerlendirilecek. Örneğin; bir haberde “işadamı” veya “Adam olana çok bile” gibi kelimeler geçiriyorsa, bu kelimenin üstü kırmızı renk ile çizilecek. Kırmızı Çizgi’nin en büyük farkı ise analizlerin sadece kelimeler bazında yapılmaması. Projede, yapay zekâ tarafından cümle içindeki metin bazlı anlamlar da analiz edilecek. Örneğin; “Kadın yöneticiye çirkin saldırı” veya “Bardan çıkan kadın cinsel saldırıya uğradı” gibi habercilik diline oturmuş kalıplar yapay zekâ ile bulunacak. “Kız istemek”, “dekolte”, “ahlaksız teklif” ve “görücüye çıkmak”gibi gözden kaçabilen, kanıksanmış kullanımlar yapay zekânın radarında olacak.

KENDİSİ ÖĞRENECEK

Kırmızı Çizgi için geliştirilen yapay zekânın önemli özellikleri arasında kendi kendine öğrenen bir altyapıya sahip olması var. Haberlerde yapılan hatalara göre belirlenen cinsiyetçi dil kullanımları arasındaki ilişki analiz edilecek. Kelimelerin farklı takı veya eklerle kullanılması durumunda yapay zekâ bunu fark edecek ve üstünü kırmızı ile çizecek. Söz konusu kelimelerin arasına başka bir kelime girmesi veya çıkarılması durumunda cinsiyetçi dil kullanımı fark edilecek. Hürriyet, projeyle cinsiyet eşitsizliğine karşı önemli bir inisiyatif alarak önce kendine ayna tutacak. Cinsiyetçi dil kullanımı konusunda farkındalık yaratılması için önce kendinden başlayan Hürriyet, böylelikle toplumun tüm kesimlerinde cinsiyet ayrımcılığının fark edilmesini amaçlıyor.

Yazar skoru şeffaf olarak gösterilecek

KIRMIZI Çizgi’nin sonuçları herkese açık ve şeffaf olarak gösterilecek. Cinsiyetçi dil kullanımları, ilgili sayfanın üst kısmında yer alacak bir ‘bar’ ile gösterilecek. Analiz edilen yazılardaki hataların sayısına göre söz konusu yazıya bir puan verilecek. Okuyucular, skorları takip ederek, yapılan hataları öğrenebilecek.

VODAFONE’UN KADINLARA DESTEK OLDUĞU PROJELER

Kadın İnsiyatifleri: Birleşmiş Milletler’in başlattığı ‘HeForShe’ küresel hareketiyle hayata geçirildi. Vodafone CEO’su Vittorio Colao’nun da yer aldığı programda, 10 üst düzey yönetici, 10 devlet başkanı ve 10 üniversite başkanının ortak çabayla cinsiyet eşitliğinin sağlanması için önemli taahhütlerde bulunuluyor. Birlikte Güçlü Kadınlar:‘ConnectedSheCan’ adıyla hayata geçirilen başarılar elde eden kadınların hikâyelerinin duyurulması amaçlanıyor. Bu hikâyeler arasında Türkiye’den de ‘Girişimcilikte Öne Kadın Projesi’ ile girişimciliğe adım atmış Muazzer Özer’in hikâyesine de yer verildi. Girişimcilikte Önce Kadın: Kadınların ekonomik hayata katılımlarını ve girişimcilik kapasitelerini arttırma hedefiyle Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Bilişim Vakfı ortaklığında hayata geçirilen bir proje. 2 yılda 20 şehirde 26 binden fazla kadına girişimcilik ve teknoloji eğitimi verildi. Kız Öğrencilere Kodlama Eğitimi: Kız öğrencilere kodlama eğitimi verilmesi konusunda uzmanlaşmış, sivil toplum kuruluşu Code First (Girls in STEM) ile yapılan işbirliği çerçevesinde, kız öğrencilere web geliştirme eğitimi, 22 kız öğrencinin katılımı ile gerçekleştirildi. Reconnect Programı: Vodafone’un tüm dünyada kadınlar için en iyi işverenlerden biri olma hedefiyle hayata geçirildi. 26 ülkede başlatılan projede, kariyerine belli sebeplerle ara vermiş kadın profesyonellerin iş hayatına geri dönmesi hedeflendi. Teknolojide Kadın Staj Programı: Potansiyeli yüksek, teknoloji / telekomünikasyon sektöründe satış ve teknoloji alanında kariyerini ilerletmek isteyen 3. sınıfta okuyan kız öğrencilere imkân sağlamayı ve onları yetiştirerek sektöre kazandırılması önceliklendiriyor. Women In Red Ödülleri: Başkaları için ilham kaynağı olan ve organizasyon içerisindeki diğer kadınları destekleyerek cinsiyet çeşitliliğine yönelik çalışmalara katkılarda bulunan kadınları takdir etmek amacıyla düzenleniyor.

Vodafone Sponsorluğunda