Ceza yönetmeliği gibi

Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) hazırlayıp, 28 Ekim-3 Kasım arasında paydaşların görüş ve önerilerine açtığı ‘Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı’na vakıf üniversitesi kurucularından tepki geldi. 2 Kasım’da toplanan Vakıf Üniversiteleri Birliği, YÖK’e bir yazı göndererek taslağı değerlendirmek için ek süre istedi.

Birlik Başkanı Rifat Sarıcaoğlu, taslağı Hürriyet’e şöyle yorumladı:

ANAYASA’YA AYKIRI

“10 Eylül 2015 tarihli Anayasa Mahkemesi’nin 22 ve 36’ncı maddesindeki kararlara aykırı. Çünkü Anayasa hükmüne göre, vakıf üniversitesi yöneticisinin mali kaynaktan vakfa veya üçüncü şahsa aktarım yaptığı tespit edilirse ya da vakıf üniversitesi eğitime devam edemeyecek düzeydeyse hami olarak devlet üniversitesine devir yetkisi veriyor. Ama mütevelli heyet başkanı atama yetkisi vermiyor. Kanunen, üniversite mütevellisinden boşalan üyeliğe atama yetkisi, sadece ve sadece kurucu vakfın yönetim kuruluna ait. Anayasa’yı yok sayarak bir kanun veya yönetmelik çıkarılamaz.

Yükseköğretimin üç temel misyonu olmalı: Eğitim öğretim, araştırma geliştirme ve topluma hizmet. Bunlara ceza getiriyorsak sistemde bir defo var demektir. Yasalarda vakıf kurucusuna yetki veriliyor ama taslakta Vakıflar Kanunu kenara itiliyor. Biri suç işler ve bu mahkeme kararıyla tespit edilirse, yerine atama yapılacak. Vakfın işlevi ne olacak? Vakıfların, mütevelli heyeti atama yetkisi var. Bu hak ancak kanunla alınabilir. Bunu alırsanız, bütün vakıf üniversitelerinin mütevelli heyeti başkanları YÖK başkanı olur. Mali ve idari özerklik kalkar. Bugün yönetmelik belli kesimlere odaklanabilir, yarın tersine de dönebilir.

KAPATMA TEHDİDİ

Taslakta deniliyor ki, 1-3 yıl arasında şunları yaparsan ceza yersin ama dava açıp kazansan da geri gelme hakkın yok. Ceza mahkemesinde böyle bir uygulama bulunmuyor. Taslakta üniversiteyi kapatma tehdidi olduğunu görüyorum. Çünkü cezalandırma ve yaptırımlar var. Taslak 28 Ekim’de askıya çıktı. Haberimiz yoktu, bize bir şey sorulmadı. Görüş bildirme süresi 3 Kasım’da bitti. YÖK’ten randevu istedik. Sonraki aşamada Cumhurbaşkanı’na gideceğiz. YÖK’ten iki talebimiz oldu, komisyonlarla birlikte çalışmak, bu olmazsa da ek süre. Uzlaşı sağlanamazsa üniversiteler Danıştay’a başvuracak.”

YENİ ÜNİVERSİTELER ZORLANACAK

Tıp ve hukuk için alınan baraj sınırlamasını bizler önerdik ama mühendislikte neye göre 240 bin barajı belirlendi bilmiyoruz. Gelecekte alana göre puan ve baraj uygulamasına gidilebilir. Mühendislikteki yenilik öğrencilere avantaj sağlayabilir, çünkü vakıf üniversiteleri öğrenci çekmek için burs olanaklarını arttıracak ama özellikle yeni açılan üniversite veya fakülteler mali konularda, öğrenci bulmakta zorlanacak. Beş ile yedi yıl arasında sancılı bir dönem yaşanacak. Mesleki yeterlilik sınavı kararı ise olumlu. Ancak sınavı YÖK değil, meslek odaları, birlikler gerçekleştirmeli. 

TASLAKTA NELER VAR?

- Taslakta, “Vakıf üniversitelerinin ülkenin bölünmez bütünlüğüne yönelik eylemlerin odağı olması” haline gelmesi, kapatma gerekçesi olarak öngörülüyor.

- Vakıf üniversitelerine mali kolaylık sağlanmasıyla ilgili düzenleme kaldırılıyor.

- Öğrenci kabulü, sınavlar, yatay geçiş, mezuniyet gibi konularda usulsüzlük belirlenirse kontenjanları yüzde 40’a kadar düşürülebilecek veya öğrenci alımı durdurulabilecek.

- Defter ve kayıtların tahrif edilmesi, yok edilmesi veya gizlenmesi gibi hallerde faaliyeti 1 ile 3 yıl arasında durdurulacak ve YÖK, yönetimi aynı ildeki bir devlet üniversitesine verecek. Mütevelli heyeti başkanı, üyeleri ve rektörün görevi sona erecek.

- Üniversite vakfının taahhüt ettiği mal varlığının büyük ölçüde kaybedildiğinin belirlenmesi, mütevelli heyetinin seçilmesi, yenilenmesi ve üyeliklerinin sona erdirilmesinde hileli ve usulsüz işlemlerin yapılması hallerinde de faaliyet izni kaldırılacak ve kapatılacak.

PROF. SARAÇ’LA GÖRÜŞME

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, taslakla ilgili YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç’a önerilerini iletti. Saraç, olumlu baktıklarını söyledi.