Bu telaş niye

30 Ocak tarihli Fransız Resmi Gazetesi'nde yayınlanarak yürürlüğe giren ve artık dönüşü olmayan yasa tek cümleden ibaret: ‘Fransa, Ermenilerin 1915 yılında maruz kaldığı soykırımı resmen tanır.’

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, sözde Ermeni soykırımını tanıyan yasaya hiç tereddüt etmeden imzayı bastı. Hem de sürenin dolacağı yarını beklemeden. Demirel'le telefon görüşmesinde ‘Yasaya ben de karşıyım’ diyen Chirac, kendi ilkelerini de hiçe sayarak yasayı geçen pazar günü imzaladı.

FRANSA Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, parlamento tarafından 18 Ocak'ta oybirliğiyle kabul edilen sözde Ermeni soykırımı yasasını, onay için bitim süresi olan yarına kadar beklemeden apar topar imzaladı. Dün bir günlük İtalya gezisinden dönen Chirac'ın pazar günü imzaladığı bildirilen yasa resmi gazetenin dünkü sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Ankara, iptali için Fransız parlamentosunda 60 imza toplanmasını beklerken, Chirac'ın, kendisine telefon eden 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e ‘Ben bu tasarıya karşıyım’ dedikten sonra yasayı imzalaması şaşkınlık yarattı.

Diplomatik kaynaklar, Chirac'ın, Ulusal Meclis'te oybirliğiyle kabul edilen bir yasayı geri göndermesini ‘zayıf bir olasılık’ olarak kabul ediyorlardı, ancak Fransa Cumhurbaşkanı, kendisine hem mektup yazan hem de geçen pazar günü telefon eden Süleyman Demirel'e ‘Bizim parlamentomuz karar verdi. Ben de buna karşıyım. Fevkalade müteessirim’ diyerek biraz olsun ümitlendirmişti. Oysa Chirac, yarına kadar vakti olduğu halde, yasayı pazar akşamı onayladı ve İtalya'ya gitti. Chirac dün sabah Torino'dan döndü ve aynı gün yasa resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Elysee Sarayı kaynakları Chirac'ın hem Senato hem de Meclis'teyken yasayı durdurmak için çeşitli girişimler yaptığını ancak buna rağmen her iki kanattan da geçtiği için Cumhurbaşkanı'nın imzalamaktan başka çaresi kalmadığını belirttiler. Chirac'ın yasayı Anayasa Konseyi'ne gönderse bile oradan geri döneceğini bildiği için imzalamak zorunda kaldığı belirtildi.

‘Fransa, Ermenilerin 1915 yılında maruz kaldığı soykırımı resmen tanır’ ifadesinin yer aldığı tasarının geçmişi 1998 yılına kadar uzanıyor.

Meclis'te 1998 yılında Sosyalist Parti milletvekillerinin girişimiyle gündeme gelen yasa tasarısı, Türkiye'nin tepkisi üzerine Senato gündemine getirilmemişti.

Tasarı, Senato Başkanlık Divanı ve hükümetin gündeme almayı reddetmesi üzerine, Marsilya Senatorü Jean Claude Gaudin ve arkadaşlarının bireysel girişimiyle 8 Ekim 2000 günü yapılan oylamada 40'a karşı 164 oyla kabul edilerek Ulusal Meclis'e gönderilmişti. Ulusal Meclis'te 18 Ocak 2001'de 577 milletvekilinden 51'inin katıldığı oylamada da ‘‘oybirliği’’ ile kabul edilmişti.