Avrupa Parlamentosu ilk kez ‘Müzakereler dursun’ dedi

AVRUPA Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği ile Türkiye arasında 3 Ekim 2005’te başlatılan üyelik müzakerelerinin askıya alınmasını tavsiye ettiği karar tasarısı niteliğindeki raporu onayladı. Fransa’nın Strasbourg kentinde toplanan AP Genel Kurulu’nda 638 üyenin katıldığı oylamada, AP Türkiye Raportörü Hollandalı parlamenter Kati Piri tarafından hazırlanan rapor, 64’e karşı 477 oy ile kabul edildi, 97 parlamenter ise çekimser kaldı. 2005 yılından bu yana bir AB kurumu, ilk kez bir ülke ile genişleme müzakerelerinin askıya alınması için resmi çağrıda bulunmuş oldu.

GEREKÇE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ�

Kararda Türkiye’de 16 Nisan’da anayasa değişikliği için yapılan referandumun sonuçlarına atıfta bulunularak, anayasa değişikliği paketinin değişiklik olmadan mevcut haliyle yürürlüğe girmesi halinde Türkiye ile üyelik müzakerelerinin derhal ve resmen askıya alınması için 28 AB üyesi ülkeye ve Avrupa Komisyonu’na çağrıda bulunuluyor.

15 Temmuz darbe girişimi ve Türkiye’de gerçekleşen terör eylemleri kınanıyor, Türk hükümetinin sorumluları hukuk devleti ve adil yargı hakkı çerçevesinde yargılama hak ve sorumluluğu olduğu belirtiliyor. OHAL kapsamında alınan önlemlerin temel özgürlüklerin korunması ve birçok vatandaş üzerinde “büyük çaplı, uzun vadeli, orantısız ve olumsuz etki yarattığı” görüşü not ediliyor.

Son anayasa değişikliği ile ‘kuvvetler ayrılığı’ ilkesinin çiğnendiği ve Kopenhag kriterlerinden uzaklaşıldığı belirtilen raporda, PKK’nın yeniden şiddete başvurmasının yanı sıra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın AB liderlerine ‘Nazi benzetmesinde’ bulunması kınanıyor.

 İlk kez rapora giren bir ifadeyle, “Ankara hükümetinin Avrupa’da yaşayan Türk toplumunu kontrol etmeye çalışmasının tehlikelerine” işaret edilyor ve “Ankara’nın bu tavrından vazgeçmesi” isteniyor.

AP raporunda AB üye ülkelerine PKK sembollerini yasaklama çağrısında da bulunuldu. Ayrıca Rusya işbirliği ile yürütülen Akkuyu Nükleer Santrali projesinden vazgeçilmesi isteği de raporda yer aldı.

TAVSİYE NİTELİĞİNDE

AP’nin oyladığı bu rapor tavsiye niteliğinde olup hukuki bağlayıcılığı bulunmuyor. AP, kasım ayında da müzakerelerin geçici dondurulması çağrısı yapmış ancak bu tavsiye aralık ayında toplanan Avrupa Konseyi tarafından kabul görmemişti. Müzakerelerin dondurulması çağrısının AB liderlerinin oluşturduğu Avrupa Konseyi tarafından onaylanması gerekiyor. AB Komisyonu’nda müzakerelerinin durdurulması yönünde bir irade söz konusu değil.

AB BAKANI ÖMER ÇELİK: İADE EDİLECEK

AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik, raporun onaylanmasından sonra düzenlediği basın toplantısında, “AP, siyasi nitelikli bir karar açıkladı. Raporda Türkiye’nin bugüne kadar yaptıklarına atıfta bulunulmuyor; tarihi olaylar konusunda tek taraflı; bu raporu kabul etmiyoruz. Rapor bizim için yok hükmünde ve geçersizdir, bize ulaştığında kapağı bile açılmadan aynen iade edilecek...” dedi.

Dışişleri Sözcüsü Müftüoğlu da “Bu kararın ilişkilerimize olumlu katkısı olmayacağı açık. AP’nin asılsız iddialara ve iftiralara dayanan bu kararı söz konusu kurumun itibarını ayaklar altına alıyor, bu karar tarafımızdan yok hükmünde sayılmaktadır” diye tepki gösterdi.

YILDIRIM: KARAR HÜKÜMSÜZDÜR

BAŞBAKAN Binali Yıldırım, AP kararına tepki göstererek “Bizim açımızdan bu karar hükümsüzdür, geçersizdir. AB gelecek vizyonunu belirlemeli ve Türkiye ile gerçekten birlikte yol yürüyecek mi, yürümeyecek mi buna karar vermelidir. 25 Mayıs’ta tam üyelik sürecinin yeniden canlandırılmasına yönelik bir aylık bir yol haritası benimsendi. Şu anda bununla ilgili çalışmalar hem Türkiye’de hem de AB’de devam ediyor... Tabii parlamentolar zaman zaman böyle kararlar alabilir. Bizim ise önemsediğimiz, AB yönetim iradesinin düşüncesidir. Orada oluşacak irade bizim için bağlayıcıdır.”