İl özel idaresi tarih oluyor

Kamuoyunda ‘Bütünşehir Yasası’ olarak bilinen ve halen TBMM İçişleri Komisyonu’nda görüşülen, büyükşehir belediyesi kanunda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısının kabul görmesi halinde Başkent’te neler değişecek, Ankara Hürriyet araştırdı.
Büyükşehir Belediyesi yetki alanındaki değişikliklerin ardından Atılım Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin, il özel idaresi ve köyler konusunda yapılması planlanan değişiklikleri değerlendirdi.
Tasarının kabul görmesi halinde il özel idarelerin kaldırılacağını söyleyen Şahin değişiklikleri şöyle sıraladı:

TARİHİ KENT MERKEZİ AÇISINDAN BELİRLEYİCİ

* Tasarı ile birlikte Ankara İl Özel İdaresi tarihe karışmaktadır.
* Böylece geçmişten bugüne süregelen, Köy Hizmetleri, YSE Genel Müdürlüğü geleneği ve kırsal hizmet sunum kurumsallaşması sona ermektedir.
* Ankara İl Özel İdaresine ait 426 adet taşınmazın ve 292 adet lojmanın ne olacağı belirsizdir. Özellikle çok önemli bir kısmı Ulus tarihi kent merkezinde bulunan ve içlerinde 100. Yıl Çarşısı, Ulus Çarşısı gibi yapıların da bulunduğu bu taşınmazların nasıl değerlendirileceği Ankara’nın tarihi kent merkezi açısından çok önemlidir.
* Yine Ankara İl özel İdaresine ait 450 araçlık makine parkının akıbeti belirsizdir.

GEÇİŞ SÜRECİ ENDİŞESİ

* Kırsal alanda hizmet sürekliliği ve hizmet sürdürülebilirliği açısından hizmetlerin Ankara İl Özel İdaresinden Ankara Büyükşehir Belediyesine devredilmesinde geçecek uyum süresinde Ankara İl Özel İdaresinin birçok hizmeti atıl kalma ya da verimliliğini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kalacaktır.
* Ankara İl Özel İdaresinin bazı yetkilerinin de ilgili bakanlıklara devredilmesi öngörülmektedir. Ancak, hangi yetkilerin bakanlıklara devredileceği belirsizdir.
* Ankara İl Özel İdaresinin bazı yetkilerinin bakanlıklara devredilmesi hizmetlerde ayrı bir merkezileşme dalgası yaratacak, kırsal alanda yaşayanların kent merkezine gelme zorunluluğu artacaktır.

BİRİKİM KAYBEDİLECEK

* Halihazırda Ankara Valiliği bünyesinde bu tür bir yetkiyi kullanacak yetişmiş personel bulunmamaktadır. Bu personelin yetiştirilmesi zaman alacak, bu da hizmetlerde aksamalara sebep olabilecektir.
* Ankara İl Özel İdaresi daha önce stratejik planlama konusunda önemli bir birikim oluşturmuştur. Yapılan İl Stratejik planı ödüller almıştır. Bu birikim kaybedilecektir.
* İl özel idaresi eliyle gerçekleştirilen kamu binalarının, eğitim, sağlık ve kültür yatırımlarının nasıl gerçekleşeceği belirsizleşmektedir. Özel idarelerin yerini çok başlı bir yapı almaktadır. Eşgüdüm zorlaşacaktır.

TÜM KÖYLER MAHALLE OLUYOR

Bütünşehir Yasası’nın Ankara’da Köylere Olası Etkileri:
* Tasarıyla birlikte büyükşehir belediye sınırları içerisindeki tüm köyler mahalleye dönüştürülmektedir.
* Ayrıca nüfusu 2000’in altında kalan belde belediyeleri de köye, yani otomatik olarak mahalleye dönüştürülmektedir.
* Ayrıca son on yıldır etkin biçimde kullanılan köye hizmet götürme birlikleri de kapatılmaktadır. Bu özellikle yerelde kırsal hizmet sunumunda hız ve etkinliği azaltacaktır.

BELİRSİZLİK ENDİŞESİ

* Köy yaşamının gelenekleri ve geleneksel el sanatları gibi kültürel değerler zamanla gerileme riski ile karşı karşıya kalacaktır.
* Köy ortak malları ve köy yerleşik alanı gibi imar ve yapılaşmaya ilişkin önemli yapıların ne olacağı belirsizdir.
* Yine köylerin mahalle olması ile birlikte köy yerleşik alan planlamasının nasıl yapılacağı, geleneksel mimarinin nasıl korunacağı belirsiz hale gelmektedir.