Güncelleme Tarihi:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) hazırladığı “2011 Petrol Piyasası Sektör Raporu”na göre, 2011 yılında akaryakıt satışlarından 27.6 milyar lirası ÖTV, 11.6 milyar lirası KDV olmak üzere toplam 39.2 milyar lira dolaylı vergi geliri elde edildi. 2011’de akaryakıttan alınan dolaylı vergilerin toplam vergi geliri içerisindeki payı yüzde 13 oldu. Rapora göre, 2011 yılsonu itibariyle Türkiye’de altı adet rafinerici lisansı bulunuyor, bunlardan ikisi ise henüz faaliyette değil. Rafineri lisansı sahiplerinin yerli üretimden temin ettikleri ham petrol miktarı yıllık olarak yaklaşık 2.5 milyon ton düzeyinde sabitlendiği için, ham petrol ihtiyacındaki artışlar doğal olarak dışa bağımlılığı artıcı yönde etki yaratıyor. Geçen yıl rafinerici sahiplerinin ham petrol ithalatı 18 milyon 92 bin tonu buldu.
Benzin satışı azaldı
Rapora göre, dağıtıcı lisansı sahiplerinin benzin türleri satışları bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 5 azalırken, motorin satışları yüzde 6 arttı. Otogaz LPG satışları da yüzde 6 artış gösterdi. 2011 yılında akaryakıt dağıtım sektöründe 48 firma yer aldı. En yüksek pazar payına sahip ilk 10 şirketin pazar payları toplamının düşüş eğiliminde olduğu dikkat çekti. Dağıtıcı lisansları sahipleri arasında toplam 928 bayi geçişi gerçekleşti.
1.89 TL’si ÖTV
Raporda, akaryakıt fiyatlarını oluşturan bileşenler de incelendi. Buna göre, 2011 yılında pompa fiyatı litre başına ortalama 4.19 lira olan 95 oktan kurşunsuz benzinin, 1.28 lirasını vergisiz rafineri fiyatı, 1.89 lirasını ÖTV, 0.00187 lirasını gelir payı, 0.20 lirasını dağıtıcı payı, 0.18 lirasını bayi payı, 0.64 lirasını toplam KDV oluşturdu.
Vergi oranı düştü
2005 yılında litre fiyatı ortalama 2.30 lira olan 95 oktan kurşunsuz benzinin, yüzde 74.49’unu vergi oluştururken, 2011 yılında ise bu oran yüzde 60.40’a düştü. Motorin fiyatlarında ise 2010 yılında yüzde 57.38 olan oran, geçen sene yüzde 51.16’ye indi. Geçen yıl petrol talebi bir önceki yıla göre yüzde 0.8 artarak, günlük ortalama 89 milyon varil olarak gerçekleşti.
Benzindeki Kültür Vergisi kaldırılıyor
MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, Avrupa Kültür Vergisi’ni kaldıracaklarını belirterek, “Meclis’te gündeme getirilen talepleri de dikkate alarak hazırladığımız kararnameyi, Başbakanlığa gönderdik” dedi. Bakan Şimşek, kararname taslağı ile vergi tutarları artırılan petrol ürünlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi tutarlarının sıfırlandığını söyledi. Şimşek, son kararın Bakanlar Kurulu’nca verileceğini de kaydetti. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın giderlerini karşılamak için 2008 yılında litre başına benzinde 1.5 kuruş, mazotta da 1 kuruşluk ‘Kültür Vergisi’ konulmuştu. ÖTV artışı neticesinde tahsil edilen toplam tutar 22.4 milyon TL oldu.