AİHM, Kaymaz davasında Türkiye'yi mahkum etti
Güncelleme Tarihi:
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Mardin’in Kızıltepe ilçesinde 21 Kasım 2004’te güvenlik güçleri tarafından babası Ahmet Kaymaz ile birlikte öldürülen 12 yaşındaki Uğur Kaymaz davasında Türkiye’yi mahkum etti. AİHM, meydana geldiği tarihte Türkiye’yi sarsan Uğur Kaymaz olayında soruşturma gereklerini yerine getirmeyen Türk otoritelerini ‘oy birliğiyle’ sorumlu bularak, Kaymaz ailesine ve çocuklarına toplam 143 bin euro tazminat ödenmesini karara bağladı.
AİHM’in dün açıkladığı 37 sayfalık kararda, başvuru sahiplerinin, “yakınlarının ölümü ile ilgili gerçek bir araştırma ve soruşturmanın yapılmadığını” iddia ettiğini, hükümetin ise “tanık dinleme, balistik raporları, olay yeri incelemesi dahil her türlü yöntemi kullanarak objektif bir soruşturma yaptıklarını savunduğu” belirtildi. Uğur’un annesi ve Ahmet Kaymaz’ın eşi Makbule Kaymaz, yakınları Reşat ve Emine Kaymaz’ın 2009 yılında AİHM’e yaptıkları başvuruda, AİHM Konvansiyonu’nun “yaşam hakkını” belirleyen 2’nci maddesinin ihlal edildiği iddiasını inceleyen mahkeme, karar gerekçesinde şunları belirtti:
“SORUŞTURMA YETERSİZ”
“Olaya karışan polislerin savcılık ifadesi 4 Aralık 2004 tarihinde, yani olaydan 10 gün sonra alınmıştır. Polislerin ifadesi alınırken birbirlerinden ayrılmamaları dikkat çekmiştir. Bu gecikme ve ifade verme tarzı, polis ve yargı arasında çatışma yaratacağı gibi, kurban yakınları ve kamuoyunda da polisin işlediği eylemden sorumlu olmadığı izlenimi uyandırma tehlikesi içermektedir. Üstelik Kaymaz ailesinin evini gözetlemekle görevli devriye polisleri olaydan 1 yıl sonra dinlenmiştir. Buna ek olarak, yerel mahkeme, davanın aydınlatılması açısından önemli olan kurban yakınlarının ‘yeniden olay yeri incelemesi’ talebini de reddetmiştir. Son olarak yerel mahkemenin, cesetlerin yanında bulunan silahların üzerindeki parmak izleriyle ilgili dijital inceleme yapmamış olması son derece rahatsız edici bulunmuştur. Üstelik olaya ait görgü tanıklarının sadece polis olması da üzüntü vericidir. Sonuçta, ölüm olayının etrafındaki koşulları inceleyen soruşturmanın yetersizliği nedeniyle, Konvansiyon’un 2 maddesiyle düzenlenen yaşam hakkının ihlal edildiğine hüküm getirilmiştir.”
YAKINLARA TAZMİNAT
Kurban yakınlarının “psikolojik olarak acı çektikleri ve yakınlarının yalnızca Kürt oldukları için öldürüldükleri nedeniyle Konvansiyon’un 3 ve 14’üncü maddelerinin ihlal edildiği” iddiasına ise AİHM, bu taleplere ilişkin yeterli veri olmadığını belirterek, bu maddelerin ihlal edilmediğine hükmetti.
Dava başvurusunda Makbule ve Emine Kaymaz, Ahmet Kaymaz’ın 6 çocuğu için 25’şer bin Euro; Makbule, Emine ve Reşat Kaymaz da 60’şar bin Euro’dan toplam 180 bin Euro manevi tazminat talep etmişti. Bu talebi değerlendiren Yüksek Mahkeme, Ahmet ve Uğur Kaymaz’ın ölümünden devlet otoritesinin sorumlu olduğunu belirterek, Türkiye’nin dul eşi ve çocuklarına tazminat ödemekle yükümlü olduğunu vurguladı. Mahkeme, “Kaymaz’ın çocuklarına toplam 50 bin Euro, Makbule Kaymaz’a 15 bin Euro, Emine Kaymaz’a ise 5 bin Euro maddi hasar tazminatı” verilmesini kararlaştırdı.